W spektaklu twórcy łączą różne światy: sacrum i profanum, codzienność z religijnością, to co współczesne, z tym co dawne. „Historyja” na scenie to także praca z językiem polskim. Dzieło Mikołaja z Wilkowiecka to jeden z najstarszych dramatów polskich. Daje twórcom pretekst i okazję do tego by o języku dyskutować, zmierzyć się z trudnością staropolszczyzny jednocześnie pokazując widzowi jej piękno i uniwersalizm. Twórcy bardzo mocno podkreślają także znaczenie języka w budowaniu naszej tożsamości narodowej, a teatr jest dla nich miejscem do prowadzenia o tym dyskusji. Właśnie dlatego na kilka dni przez premierą spektaklu odbędzie się debata pt. „Historyja słowa, o języku w sztuce i teatrze” z udziałem twórców i językoznawców, która będzie transmitowana.

Na scenie zespołowi aktorskiemu z Teatru im. J. Osterwy i „Gardzienic” towarzyszyć będzie muzyka „na żywo” wykonywana na instrumentach dawnych. Za oprawę muzyczną spektaklu odpowiada prof. Maria Pomianowska. Najciekawszą grupę stanowią zrekonstruowane staropolskie fidele kolanowe. W zespole gra też ramieniowa fidel średniowieczna oraz wspak a także aerofony: cornamusa, cynk, pomort, flety proste i duduk oraz bębny obręczowe. Niezwykle ważną rolę w spektaklu odgrywają utwory wokalne i wokalno-instrumentalne, przeznaczone na głosy solowe oraz chór. Staropolski tekst, warsztat aktorów teatru repertuarowego i zespołu z „Gardzienic”, muzyka i nietypowe instrumenty to narzędzia w rękach reżysera Jarosława Gajewskiego, które budują spektakl mistyczny, który widzom dostarczy niezwykłych emocji.

„Historyja…” Mikołaja z Wilkowiecka to nadzwyczajny akt raczkującego języka sięgającego po teatr dla pokrzepienia swej mocy, mocy swej kultury. To jest najwyższą funkcją teatru.

W pracy nad przedstawieniem wykorzystaliśmy elementy treningu aktorskiego stworzonego w Ośrodku Praktyk Teatralnych „Gardzienice”.
Jarosław Gajewski, reżyser spektaklu

„Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim ze czterech świętych ewangelistów zebrana a wirszykami spisana przez księdza Mikołaja z Wilkowiecka, zakonnika częstochowskiego”, to dzieło niezwykłe. Tekst ów, przywołujący najważniejsze wydarzenie w historii zbawienia, jest jednocześnie cennym zabytkiem naszej literatury i ważnym dokumentem tradycji widowiskowej. Mikołaj wydał swoje dzieło w Krakowie w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych szesnastego wieku, a więc kilka lat po ukazaniu się (i wystawieniu) Odprawy posłów greckich Jana Kochanowskiego, najstarszej polskiej tragedii, nawiązującej do osiągnięć dramatu antycznego i stanowiącej emblematyczne wręcz dzieło polskiego renesansu. Tymczasem „Historyja…” wyrasta z tradycji misteryjnej, a więc jednej z dwóch – obok dramatu liturgicznego – wielkich formacji widowiskowych ukształtowanych jeszcze w średniowieczu. Jakkolwiek mamy prawo zakładać, że spektakle misteryjne funkcjonowały na ziemiach polskich już pod koniec wieku czternastego, to tak się złożyło, że właśnie dzieło Mikołaja z Wilkowiecka jest najstarszym z naszych zachowanych misteriów.
Patryk Kencki, dramaturg

Prapremiera lubelska:
7 kwietnia o godzinie 19.00
Premiera:
9 kwietnia o godzinie 19.00

Panel dyskusyjny: HISTORYJA SŁOWA o języku w sztuce i teatrze
5 kwietnia o godzinie 10:30
Próba medialna
5 kwietnia o godzinie 11:30.

Patroni medialni to: TVP Kultura, Polskie Radio „Dwójka”, TVP Lublin, Radio Lublin.

Premiera w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie

Realizatorzy:
Reżyseria: Jarosław Gajewski
Dramaturgia: Patryk Kencki
Kompozycje i opracowania muzyczne: Maria Pomianowska
Ruch sceniczny i współpraca reżyserska: Katarzyna Anna Małachowska
Kostiumy: Anna Adamek
Scenografia: Marek Chowaniec
Reżyseria świateł: Jędrzej Skajster
Realizacja muzyki: Agnieszka Szwajgier, Karolina Szewczykowska, Wojciech Lubertowicz
Inspicjent: Klaudia Aletańska
Sufler: Małgorzata Bigelmajer
Asystent reżysera: Wojciech Rusin