Będzie można na niej zobaczyć wybór materiałów pochodzących z obszernego archiwum przekazanego Zakładowi Narodowemu im. Ossolińskich, obejmującego nie tylko bezcenne rękopisy, ale także dokumenty i przedmioty codziennego użytku oraz imponujący księgozbiór. W gablotach znajdą się także scenariusze filmowe, które współtworzył Różewicz, jego zeszyty szkolne, świadczące o plastycznym talencie, debiut z gazetki szkolnej („Do moich wielbicieli”), listy od fanów, odmowy druku z lat 50. (twórczość zbyt smutna i ponura), kolaże od Wisławy Szymborskiej, polemiczne wiersze Czesława Miłosza, słowa zachęty dla młodego poety od Juliana Przybosia, pasterskie napomnienie od prymasa Stefana Wyszyńskiego i podziękowanie za zorganizowanie okularów od Leopolda Staffa. Zbiory Ossolineum uzupełniają wypożyczenia z innych instytucji (obrazy Marii Jaremy, Ewy Kierskiej-Hoffman, Jerzego Nowosielskiego, Tadeusza Brzozowskiego, Jerzego Tchórzewskiego, Kazimierza Mikulskiego) i od osób prywatnych (m.in obozowy nożyk, fotografie) oraz dzieła współczesnych artystów z dziedziny muzyki hip-hop, malarstwa ściennego, animacji komputerowej i ceramiki.

Wystawa o Tadeuszu Różewiczu stanowi pomost między częścią literacką a historyczną Muzeum Pana Tadeusza, czyli prezentacją Rękopisu „Pana Tadeusza” oraz kontekstów Mickiewiczowskiej epopei i ekspozycją Misja: Polska. Opowiada o bohaterze XX wieku, przedstawicielu pokolenia Kolumbów, który tak jak Jan Nowak-Jeziorański i Władysław Bartoszewski walczył z bronią w ręku w II wojnie światowej, ale po jej zakończeniu stronił od polityki. Chciał stać się głosem anonimowego człowieka, będąc jednocześnie wnikliwym obserwatorem i komentatorem rzeczywistości oraz wybitnym poetą.

Pan Tadeusz Różewicz to postać na poły realna, na poły literacka. Dokumenty prezentowane na wystawie poświadczają jego narodziny, działanie w konspiracji, studia, zdobyte wyróżnienia i nagrody. Codzienne przedmioty, fotografie i nagrania sprawiają, że odwiedzający wystawę może odnieść wrażenie, iż ma do czynienia z prawdziwym człowiekiem. Jest to pułapka zastawiona przez Tadeusza Różewicza na naiwnych odbiorców. W rzeczywistości widzimy go takim, jakim sam chciał się pokazać, jego figura wyłania się z autobiograficznych utworów, listów, fotograficznych performansów. Kim jest Tadeusz Różewicz? O to będziemy mogli zapytać jego samego, a przynajmniej sztuczną inteligencję, której osobowość stworzą jego wiersze. Bot Pan Tadeusz Różewicz już wkrótce zaprosi wszystkich chętnych do interakcji.

Dialog jest istotnym elementem konstrukcji wystawy. Różewicz prowadził go z kulturą i literaturą poprzednich epok, między innymi poprzez włączanie w swoje teksty fragmentów cudzych wypowiedzi. Lubił rozmowy z przyjaciółmi, także listowne, zadawał pytania obrazom. Czytał aktywnie, na marginesach książek zapisywał uwagi. Z twórczością Tadeusza Różewicza dialogowali zaś tłumacze, reżyserzy spektakli, poeci, których styl kształtował, i artyści reprezentujący inne dziedziny sztuki, począwszy od muzyki (od opery do hip-hopu) poprzez rzeźbę do murali, a także czytelnicy (zachwyceni lub oburzeni) oraz krytycy. Teatr otwarty, poetyka fragmentu, kolaż tekstowy – to tylko niektóre z określeń poezji Różewicza prowokującej zaangażowanie odbiorcy w deszyfrowanie jej sensów.

Narracja wystawy „Pan Tadeusz Różewicz” jest achronologiczna i nielinearna. Skupia się wokół tematów ważnych w twórczości pisarza, takich jak trauma wojenna i nostalgia za dzieciństwem, dociekania na temat wiary, poczucie wewnętrznej martwoty, czy fascynacja malarstwem i obszarem popkultury. Ważnymi zagadnieniami są także twórczość dramaturgiczna i scenopisarska Tadeusza Różewicza oraz jego lokalna, wrocławska i światowa recepcja.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Patroni medialni: TVP Kultura, TVP3 Wrocław, Radio Wrocław, Radio Ram, Radio Wrocław Kultura, Wroclife, Magazyn Szum
Partner medialny: Tygodnik Powszechny

Wstęp na wystawę „Pan Tadeusz Różewicz w ramach biletu do muzeum.

„Pan Tadeusz Różewicz” wystawa stała

Program wydarzeń towarzyszących

wernisaż: 9 października 2021

Ze względów epidemicznych wstęp na wernisaż wystawy 9 października 2021 tylko dla zaproszonych gości.
Wystawa dostępna dla publiczności od 10 października 2021.

• Październik

10 października 2021 (niedziela), godz. 12.00
„Różewicz 3D” – warsztaty fotograficzne dla dorosłych
prowadzenie: Dominika Lewandowicz

10 października 2021 (niedziela), godz. 13.00
„Co nam po poecie? Czyli do czego służy poezja i jej stosowanie w codziennym życiu” – oprowadzanie kuratorskie po wystawie
prowadzenie: Marcin Szyjka

10 października 2021 (niedziela), godz. 15.00
Aktorskie oprowadzanie po wystawie z udziałem Michała Zborowskiego

12 października 2021 (wtorek), godz. 12.00
„Co nam po poecie? Czyli do czego służy poezja i jej stosowanie w codziennym życiu” – oprowadzanie kuratorskie po wystawie
prowadzenie: Marcin Szyjka

12 października 2021 (wtorek), godz. 18.00
Promocja „Wyboru prozy” Tadeusza Różewicza (Biblioteka Narodowa) z udziałem Wojciecha Browarnego (we współpracy z Wydawnictwem Ossolineum)
prowadzenie: Andrzej Zawada

13 października 2021 (środa), godz. 11.30
#muzealniaki na wystawie „Pan Tadeusz Różewicz” – spotkanie z cyklu „Brzdąc w muzeum”
prowadzenie: Agnieszka Hajduk

15 października 2021 (piątek), godz. 18.00
Premiera słuchowiska „Białe noce” i rozmowa Pawła Zaręby z Marzeną Sadochą

17 października 2021 (niedziela), godz. 11.30
#muzealniaki na wystawie „Pan Tadeusz Różewicz” – spotkanie z cyklu „Brzdąc w muzeum”
prowadzenie: Agnieszka Hajduk

17 października 2021 (niedziela), godz. 14.00
„Jedenaście dialogów o Różewiczu” – oprowadzanie kuratorskie po wystawie
prowadzenie: Maria Marszałek, Mateusz Palka

19 października 2021 (wtorek), godz. 17.00
„Tadeusz Różewicz pisze autobiografię” – spotkanie z Andrzejem Skrendo i Tomaszem Kunzem
prowadzenie: Maria Marszałek

• listopad

13 listopada 2021 (sobota), godz. 14.00
„Tadeusz Różewicz i album zdjęć zrobionych przez kota” – oprowadzanie kuratorskie po wystawie
prowadzenie: Mateusz Palka

14 listopada 2021 (niedziela), godz. 12.00
Maluchy poznają „Pana Tadeusza Różewicza” – zajęcia z cyklu „Maluchy odkrywają muzeum”
prowadzenie: Agnieszka Hajduk

18 listopada 2021 (czwartek), godz. 17.00
„Tadeusz Różewicz ogląda obrazy” – spotkanie z Krystyną Czerni i Joanną Adamowską
prowadzenie: Maria Marszałek

20 listopada 2021 (sobota), godz. 10.00–16.00
Warsztaty pisania z Barbarą Sadurską
prowadzenie: Barbara Sadurska

20 listopada 2021 (sobota), godz. 16.00
„Rysowanie słów i obrazów” – warsztaty
prowadzenie: Kinga Łaska

21 listopada 2021 (niedziela), godz. 14.00
„Tadeusz Różewicz i przedmioty” – oprowadzanie po wystawie
prowadzenie: Ewelina Wypchło

• grudzień

4 grudnia 2021 (sobota), godz. 14.00
„Oko poety” – oprowadzanie kuratorskie po wystawie
prowadzenie: Maria Marszałek

11 grudnia 2021 (sobota), godz. 16.00
Spotkanie z Magdaleną Grochowską wokół książki „Różewicz. Rekonstrukcja”, t. 1
prowadzenie: Maria Marszałek

Na wszystkie spotkania wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, szczegółowe informacje o wejściówkach i zapisach: muzeumpanatadeusza.ossolineum.pl/wydarzenia/program-towarzyszacy-wystawie-pan-tadeusz-rozewicz