Maria Skłodowska-Curie to jedna z najbardziej rozpoznawalnych Polek na świecie. Jej imię noszą szkoły, ulice, a nawet zakłady fryzjerskie – od Ekwadoru po Nigerię i Bangladesz. W Japonii jej biografia jest lekturą szkolną, a jej postać nieustannie inspiruje kolejne pokolenia. W 2024 roku Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie odwiedzili goście ze 110 krajów, jednak warszawiacy stanowią zaledwie 15% zwiedzających. Wielu mieszkańców stolicy nie zdaje sobie sprawy, że Maria urodziła się właśnie tutaj. Nowa wystawa ma na celu rozbudzić ciekawość zwiedzających i zainteresować ich osobistą historią noblistki. Warszawiacy, którzy codziennie mijają miejsca związane z życiem Marii, będą mogli dowiedzieć się o nich więcej.

Maria jest jedną z odkrywczyń zjawiska promieniotwórczości i zmieniła sposób patrzenia na strukturę atomu. Jej odkrycia uratowały wielu chorych na raka. Przeszła do historii jako pierwsza kobieta z Noblem, jedyna kobieta z dwoma Noblami, pierwsza profesor na Sorbonie. Dokonała tego urodziwszy się w porozbiorowej Polsce, pokonując ograniczenia kulturowe i społeczne narzucane jej płci, będąc cudzoziemką w kraju, który stał się jej domem. Doświadczyła międzynarodowej sławy i międzynarodowego hejtu. Poznała wielką miłość i smak miłosnego zawodu, przeżyła utratę męża i dziecka, nie wspominając o I wojnie światowej.

Życie Skłodowskiej-Curie przez lata owiane było romantyczną legendą. We wszystkim była najlepsza, pierwsza, jedyna. Tymczasem i ona miewała swoje słabości. „Jest takie powiedzenie: znacie? To posłuchajcie!” – mówi kurator wystawy, Anna Mizikowska. „Najtrudniej było tak opowiedzieć o Marii Skłodowskiej, żeby pokazać ją z innej niż dotąd perspektywy. Żeby tę nieco zakurzoną i ograną w szkole postać ożywić i przybliżyć gościom Muzeum. Życie Marii było w wielu aspektach bardzo podobne do naszego życia. Wiele razy mierzyła się z takimi samymi problemami, jak my. Może dlatego dość często słyszałam od Zwiedzających, że Maria daje im siłę do pokonywania ich trudności?” Nowa wystawa ukazuje różne role, jakie Skłodowska pełniła w swoim życiu. Warszawianka, córka, żona, studentka, badaczka, matka, społeczniczka – to wciąż tylko niektóre z nich. Co było podstawą jej odkryć? Jak łączyła życie zawodowe z życiem prywatnym? Jak radziła sobie z przeciwnościami? Jak to się stało, że swoją postawą wyprzedzała epokę, w której żyła? To pytania, które towarzyszą gościom podczas zwiedzania wystawy. Większość warszawskich pamiątek po Marii Skłodowskiej-Curie spaliła się w 1944 roku, w zbombardowanym Instytucie Radowym. Nieliczne zachowane przedmioty, takie jak osobista i służbowa korespondencja Marii, jej ostatnie biurko czy złoty zegarek jej ojca znalazły swoje miejsce na wystawie. Zwiedzający będą mieli okazję zobaczyć również liczne fotografie uczonej z różnych etapów jej życia.

Motywem przewodnim wystawy jest instalacja z kwiatów związanych z historią Marii. Zwiedzający będą mieli również możliwość wzięcia udziału w oprowadzaniach. Pierwsze z nich, prowadzone przez kuratorkę wystawy Annę Mizikowską, odbędzie się 17 kwietnia. W maju na gości czekać będzie także spektakl teatralny „Maria Skłodowska-Curie w mowie obronnej” oraz towarzysząca mu debata „Maria Skłodowska-Curie – uczona i matka. Jak godzić role nie do pogodzenia?”. Majowe wydarzenia organizowane są przez Muzeum we współpracy z Ursynowskim Centrum Kultury Alternatywy. Szczegółowe informacje o programie towarzyszącym wystawie będą dostępne na stronie internetowej Muzeum i w mediach społecznościowych. „Pragniemy stworzyć dla Państwa muzeum, gdzie będziecie mogli poznawać historię życia tej niezwykłej kobiety i podobnie jak ona zafascynować się nauką. Dlatego nasz Zespół pracuje obecnie nad stworzeniem nowej wystawy stałej oraz towarzyszącej jej oferty programowej. W tym czasie zapraszamy Państwa na wystawę czasową i zachęcamy do szukania wraz z nami odpowiedzi na tytułowe pytanie: Kim jesteś, Mario?” – mówi dyrektorka Muzeum – Barbara Gołębiowska. Wystawa czasowa „Kim jesteś Mario?” zastąpi dotychczasową ekspozycję stałą Muzeum i będzie dostępna dla zwiedzających do momentu rozpoczęcia budowy nowej wystawy stałej. Zwiedzanie odbywa się w ramach biletu wstępu do Muzeum. Patronat medialny nad wystawą objęło TVP Kultura.