Już od 20 października 2016 w Muzeum Narodowym w Krakowie będzie można oglądać wystawę „Złoty wiek malarstwa węgierskiego (1836 – 1936)”. Zaprezentowane zostanie prawie 90 obrazów pochodzących ze zbiorów Węgierskiej Galerii Narodowej oraz cieszącej się międzynarodowym uznaniem kolekcji Gábora Kovácsa – jednej z najważniejszych prywatnych galerii dzieł sztuki na Węgrzech. Niemal wszystkie prace będą pokazane w Polsce po raz pierwszy.
Na ekspozycję składają się obrazy powstałe w okresie około stu lat autorstwa ówcześnie najwybitniejszych twórców znad Dunaju. Tytułowe stulecie liczone od 1836 do 1936 roku nie bez powodu nazywane jest „złotym wiekiem malarstwa węgierskiego”. Zaprezentowane dzieła znakomicie ilustrują dynamizm przemian w sztuce, począwszy od narodzin narodowego malarstwa węgierskiego, po okres międzywojenny, charakteryzujący się współistnieniem rozmaitych trendów.
Węgierscy twórcy, często kształcili się za granicą, m.in. w Monachium czy Paryżu. Podpatrywali tam najmodniejsze rozwiązania uznanych na całym świecie mistrzów. Inspirowali się m.in. impresjonizmem i fowizmem. Wybrane obrazy pokazują, jak lokalne motywy odżywały pod wpływami europejskimi, dając początek różnorodności, tak charakterystycznej dla sztuki węgierskiej tamtego okresu.
Wśród prezentowanych dzieł znajdują się obrazy autorstwa Mihálya Munkácsyego. Ten znany także poza granicami swojej ojczyzny realista malował krajobrazy, martwe natury i sceny rodzajowe. Niemniej rozpoznawalnym malarzem był János Vaszary, w którego zróżnicowanej stylowo twórczości wyraźne są wpływy m.in. malarstwa francuskiego. Na wystawie będzie można zobaczyć jego obraz Promenada I. Nie zabraknie wreszcie dzieł węgierskich malarzy młodszego pokolenia. Béla Czóbel i Lajos Tihanyi, aktywni w pierwszych dekadach XX wieku w ramach grupy Ośmiu (Nyolcak), odrzucali zasady malarstwa akademickiego, a inspiracji szukali przede wszystkim w Paryżu. W pracach członków tej grupy, nazywanych artystami „neo”, można odnaleźć nawiązania zwłaszcza do fowizmu, ale także ekspresjonizmu.
Uzupełnieniem ekspozycji, którą będzie można oglądać do 22 stycznia 2017 roku jest katalog w języku polskim i angielskim, który pozwoli czytelnikowi zaznajomić się z dziejami malarstwa węgierskiego w XIX wieku oraz z jego dynamicznym rozwojem w następnym stuleciu. Przez kilka dekad, do wybuchu II wojny światowej dotrzymywało ono kroku najnowszym trendom, kładąc w ten sposób fundamenty pod nowoczesne podejście do sztuki na Węgrzech.
Wystawa realizowana jest w ramach obchodów Roku Kultury Węgierskiej 2016/2017.
Kuratorzy wystawy: Péter Fertőszögi, György Szücs
Kurator ze strony MNK: dr Magdalena Ludera
Janosz Vaszary_Promenade I
