foto

„Słowa, słowa, słowa” to cytat z „Hamleta” (akt II, scena 2) Williama Szekspira.

Hamlet wypowiadając tę sentencję krytykuje pustosłowie, hipokryzję i formalizm (na dworze królewskim, w polityce, w relacjach). Pogrążony jest w rozpaczy i konflikcie wewnętrznym. Daje jednocześnie wyraz bezsilności wobec ograniczeń języka. Krytykuje również bezwartościowe treści, które go otaczają – plotki, polityczne brednie, puste deklaracje, słowa bez znaczenia.

Dzisiaj także jesteśmy zarzucani ogromną ilością komunikatów. I tak, wybierając motto „Słowa, słowa, słowa” odnosimy się do nadmiaru informacji. Podkreślając, jak łatwo można zagubić się w morzu słów i jak ważne jest, aby znaleźć te, które naprawdę mają znaczenie. W erze mediów społecznościowych i cyfrowej komunikacji, słowa są używane w sposób szybki i często powierzchowny, niejednokrotnie przyczyniają się wręcz do tragedii (hejt w internecie, przemoc słowna).

Szekspirowskie „Słowa, słowa, słowa” mogą być przypomnieniem o wartości głębokiej, przemyślanej komunikacji, która ma moc wpływania na ludzi i kształtowania rzeczywistości. Odchodząc od przesycenia informacjami pragniemy pójść w kierunku wyciszenia i spowolnienia.

Motto „Słowa, słowa, słowa” każe nam się też pochylić na wartością słów pisanych prawie 500 lat temu. Czy sztuki Szekspira mają jeszcze znaczenie, a jego słowa są nas w stanie ciągle poruszać?

Pełen program 29. międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego można znaleźć pod linkiem: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/

Pozakonkursowe spektakle w skrócie:

29. międzynarodowy Festiwal Szekspirowski rozpocznie się 25 lipca ukraińską „Burzą” w reżyserii Oksany Dmitrievej Narodowego Akademickiego Ukraińskiego Teatru Dramatycznego im. Marii Zankovetskiej we Lwowie.

Światowej sławy szekspirolog, dyrektor Shakespeare Institute w Stratford-upon-Avon, Michael Dobson napisał o spektaklu:
„Burza” Oksany Dmitrievej – którą zobaczyłem na festiwalu w Iwano-Frankiwsku w czerwcu 2024 roku – to po prostu najinteligentniejsza, najbardziej pomysłowa i logicznie spójna interpretacja tej sztuki, jaką widziałem w ciągu półwiecza oglądania takich przedstawień.

To smutna bajka dla dorosłych o niezdolności ludzkości do dorastania, o megalomanii i szalonym świecie. Dano nam raj, a my zamieniamy go w piekło. Kto jest właścicielem wyspy? Nie należy do nikogo a priori. Nie jesteśmy na to gotowi. Musimy wyznaczyć granice, zwłaszcza dziś. Jeśli ich nie określimy, zostaną wyznaczone za nas. Idealny świat to taki, który nie należy do nikogo. Ale nasz świat nie jest idealny.
Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/burza-oksana-dmitrieva-29fs/

27 lipca G. Garage Shakespeare-dô Company z Japonii zaprezentuje „Ryszarda II”, reżyseria: Kochi Yamato. Spektakl ten idealnie wpisuje się w motto tegorocznego festiwalu.

W języku japońskim, „dō” (道) oznacza „drogę” lub „ścieżkę”. Jest to pojęcie, które odnosi się do filozoficznego i duchowego podejścia do różnych dziedzin życia, takich jak sztuki walki, sztuki piękne czy ceremonie.

W Japonii istnieje wiele ścieżek „dō”, które są pielęgnowane i przekazywane z pokolenia na pokolenie od czasów starożytnych. „Dō” (道) to droga, która eksploruje nie tylko widoczne techniki i praktyki, ale także duchowość, fundamentalną prawdę i piękno, które je przenikają.

Zespół G. Garage Shakespeare-dô dąży do tego, by świat Szekspira został głębiej i piękniej oddany na scenie właśnie poprzez japońskiego ducha „dō”. Rezygnując ze wszystkiego, co zbędne, tworzą minimalistyczne, skromne, lecz wyraźnie zarysowane piękno.

Reżyseria Yamato Kochi, który ma bogate doświadczenie w wystawianiu dzieł Szekspira w stylu teatru noh, oraz liryczna muzyka zespołu Mama!milk i Emi Eleonola, japońskie kostiumy autorstwa słynnego Shingo Tokihiro, pozwalają Ryszardowi II na reinkarnację we współczesnym świecie.

Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/ryszard-ii-kochi-yamato-29fs/

The Tiger Lillies, mistrzowie awangardowego kabaretu i katalońscy aktorzy: Màrcia Cisteró, Enric Cambray i Andrew Tarbet (pochodzący z Nowego Jorku), przeprowadzą widzów przez ironiczną wersję „Makbeta” już 31 lipca.

The Tiger Lillies wnoszą swój charakterystyczny sznyt do nieśmiertelnej tragedii, jaką jest „Makbet”. Martyn Jacques, lider zespołu, stworzył 22 nowe piosenki specjalnie na potrzeby spektaklu. Są one grane na żywo, pełne mrocznego liryzmu i przeszywającej ironii, która będzie ścigać Makbeta z każdą nutą, każdą przepowiednią, każdym kłamstwem.

Makbet w wykonaniu La Perla 29 i The Tiger Lillies jest złamaną, groteskową postacią, a jego historia przedstawiona została jako wielka pieśń: „A Macbeth Song” (reż. Oriol Broggi).

Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/a-macbeth-song-oriol-broggi-29fs/

2 i 3 sierpnia zaprezentowany zostanie laureat konkursu ShakeSpheare zorganizowanego przez Europejską Sieć Festiwali Szekspirowskich (ESFN*).

Co się stanie, gdy szekspirowski Król Lear zostanie na nowo przedstawiony oczami czterech młodych kobiet? „Learlike”, w reż. Cecilii Thoden van Velzen, to opowieść o Królu Learze z perspektywy jego córek. Te niestrudzone córki-tyranki dopiero co przejęły władzę, lecz w sztuce manipulacji i intryg są zadziwiająco doświadczone.

Greensleeved to europejski zespół prowadzony przez kobiety, o międzynarodowym składzie: Amber Frances (Belgia), Ariela Nazar-Rosen (Polska/USA), Lucy Doig (Szkocja), Julia Vredenberg (Norwegia) oraz Cecilia Thoden van Velzen (Holandia). Artystki poznały się podczas studiów w Royal Conservatoire of Scotland, a po ich ukończeniu założyły wspólnie kolektyw, by reinterpretować klasykę przez współczesną, kobiecą perspektywę.

*ESFN zrzesza 16 europejskich festiwali szekspirowskich z 14 krajów. Od dwóch lat przeprowadza konkurs na małą produkcję teatralną pod nazwą ShakeSphere. Wyłoniony zwycięski spektakl wyrusza w europejską trasę i jest prezentowany na 3 festiwalach (w Niemczech, Wielkiej Brytanii i Rumunii), finalnym punktem jest prezentacja w Gdańsku.

Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/learlike-cecilia-thoden-van-velzen-29fs/

 „Wchodzi Duch”, reż. Weronika Szczawińska, to propozycja Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie i Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego. Festiwalowa publiczność będzie miała okazję zobaczyć 2 sierpnia gdańską premierę tego autorskiego spektaklu.

Eksperyment teatralny balansujący między poezją a popkulturą, osobistym wyznaniem, a wspólnotowym doświadczeniem, odchodzący od klasycznej interpretacji tekstu Szekspira. Punktem wyjścia dla twórczyń i twórców (Weroniki Szczawińskiej, dramaturga Piotra Wawra jr oraz aktorki i aktorów olsztyńskiego Teatru) stał się pierwszy akt „Hamleta” Szekspira, w którym dwukrotnie pojawia się Duch ojca.

„Wchodzi Duch” bierze na warsztat temat dziedziczenia, konfrontacji z przeszłością i wpływu autorytetów – zwłaszcza ojcowskich – na nasze życie i tożsamość. Twórcy nie szukają winnych, lecz starają się zrozumieć wewnętrzne mechanizmy, które kształtują nasze działania i emocje.

Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/wchodzi-duch-weronika-szczawinska-29fs/

 3 sierpnia, po ogłoszeniu werdyktów festiwalowych konkursów, wystąpi ponownie The Tiger Lillies, tym razem z koncertem. 

KONKURS O NAGRODĘ ZŁOTEGO YORICKA

Konkurs na najlepszą polską inscenizację dzieł dramatycznych Williama Szekspira oraz utworów inspirowanych jego dziełami odbywa się nieprzerwanie od 1994 roku i jest wyborem najlepszych polskich realizacji szekspirowskich danego sezonu artystycznego. Selekcjonerem konkursu jest krytyk teatralny, Łukasz Drewniak.

Do konkursu o Złotego Yoricka podczas 29. Festiwalu Szekspirowskiego zakwalifikowały się:

·        „Sen nocy letniej”, reż. Michał Zadara, Teatr Komedia w Warszawie
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/sen-nocy-letniej-michal-zadara-29fs/

·        „Opowieść zimowa”, reż. Pamela Leończyk, Teatr Powszechny im. Zygmunta Hübnera w Warszawie
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/opowiesc-zimowa-pamela-leonczyk-29fs/

·   „Juliusz Cezar”, reż. Błażej Biegasiewicz, Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/juliusz-cezar-blazej-biegasiewicz-29fs/

Zwycięski teatr otrzyma statuetkę Złotego Yoricka oraz nagrodę finansową w wysokości 40 tys. zł

Pełne uzasadnienie werdyktu: https://festiwalszekspirowski.pl/aktualnosci/konkurs-o-zlotego-yoricka-poznajcie-finalowe-spektakle/

Konkurs o Nowego Yoricka

Do konkursu wpłynęły 22 zgłoszenia od studentów reżyserii ze wszystkich szkół w Polsce, reżyserów na początku swojej drogi zawodowej oraz kolektywów artystycznych. Wyboru finalistów dokonali dyrektorzy teatrów zaproszonych przez organizatorów festiwalu do współpracy. Scenami partnerskimi konkursu o Nowego Yoricka 2025 są: Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu oraz Teatr Polski im. Hieronima Konieczki w Bydgoszczy.

Wyłonieni laureaci zrealizują swoje pomysły z zespołami aktorskimi partnerskich teatrów, w formule „work in progress”. Każda z realizacji zostanie sfinansowana przez organizatorów międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego kwotą 25 000 zł, w ramach finansowej części nagrody. Jako „work in progress” właśnie zaprezentowane zostaną one podczas festiwalu i ocenione przez międzynarodowe jury. Po tej prezentacji partnerskie teatry mogą przenieść produkcje na swoje sceny, produkując i prezentując je w pełnowymiarowej formule.

Laureatki konkursu o Nowego Yoricka 2025:

·        Jadwiga Klata, „Koriolan” (wybór Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie)
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/koriolan-jadwiga-klata-29fs/

·        Ewa Platt, „Poskromienie złośnicy” (wybór Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu)
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/poskromienie-zlosnicy-ewa-platt-29fs/

·        Patrycja Wysokińska, „Ryszard III: Tron we krwi” (wybór Teatru Polskiego im. Hieronima Konieczki w Bydgoszczy)
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/ryszard-iii-tron-we-krwi-patrycja-wysokinska-29fs/

Konkurs SzekspirOFF 2025

Konkurs SzekspirOFF odbywa się od ponad 10 lat, w formule produkcyjnej realizowany jest po raz szósty. Jego celem jest finansowe wsparcie najbardziej wartościowych projektów artystycznych opartych na twórczości Williama Szekspira lub nią inspirowanych. W tegorocznym naborze wzięły udział OFF-owe, niezależne zespoły teatralne oraz twórcy indywidualni. Kwota produkcyjnego wsparcia dla wyłonionych laureatów wynosi 25 000 zł. Nagrodzone projekty będą miały premiery podczas 29. Festiwalu Szekspirowskiego, a oceni je międzynarodowe jury i przyzna nagrody SzekspirOFF o łącznej puli 15 000 zł.

Finaliści konkursu zostali wyłonieni przez Katarzynę Knychalską, kuratorkę nurtu SzekspirOFF 2025 oraz organizatorów Festiwalu Szekspirowskiego.

Finaliści konkursu SzekspirOFF 2025:

·        „Wszyscy jesteśmy Ryszardami. Ekshumacja 2000” – AZBEST (Aleksandra Bielewicz, Krysia Bednarek, Maria Bijak, Stanisław Bulder, Kornelia Dzikowska-Demirska, Jan Kwapisiewicz, Tomasz Nosinski)
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/wszyscy-jestesmy-ryszardami-ekshumacja-2000-aleksandra-bielewicz-29fs/

·        „Pieśni Mirandy” – Krzysztof Cicheński
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/piesni-mirandy-krzysztof-cichenski-29fs/

·        „Wesołe Kumoszki” – Kalina Jagoda Dębska / Maja Michnacka / Agnieszka Kijewska
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/wesole-kumoszki-debska-kijewska-michnacka-29fs/

·        „Ryszardzie!” – Daria Holovchanska & Marcin Tomkiel
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/ryszardzie-marcin-tomkiel-daria-holovchanska-29fs/

·        „Makbet – studium snu” – Walny-Teatr
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-2025/makbet-studium-snu-walny-teatr-29fs/

MIĘDZYNARODOWE JURY

Zwycięzcę konkursów organizowanych podczas Festiwalu Szekspirowskiego (Złoty Yorick, Nowy Yorick oraz SzekspirOFF 2025) wyłoni międzynarodowe Jury w składzie: prof. dr hab. Marta Gibińska (wykładowczyni akademicka – prowadzi zajęcia na Uniwersytecie SWPS oraz Uniwersytecie Jagiellońskim, współzałożycielka Polskiego Towarzystwa Szekspirowskiego i jego pierwsza prezeska, członkini Deutsche Shakespeare Gesellschaft i International Shakespeare Association, członkini zarządu European Shakespeare Research Association), dr Agata Romaniuk (pisarka, reporterka, socjolożka, ekspertka ekonomii behawioralnej

) oraz Zishan Ugurlu (aktorka, reżyserka i wykładowczyni akademicka zarówno w Nowym Jorku, jak i za granicą. Jest reżyserką i performerką-rezydentką w kultowym nowojorskim teatrze La MaMa). 

Sprzedaż biletów rozpocznie się 9 czerwca.

Autorem plakatu 29. Międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego jest Bartłomiej Wutkowski.