Podwójny portret śląskiego mistrza

„Sztuka, a w jej obszarach w poważnym stopniu muzyka, jest jednym z najważniejszych elementów społecznej więzi, komunikacji międzyludzkiej. Bez sztuki człowiek karleje. Tę wiedzę, może jeszcze nieuporządkowaną, wyniosłem z moich doświadczeń w pracy z chórami” – mówił Witold Szalonek. – „Ja od tych ludzi uczyłem się miłości do muzyki”. Szalonek prowadził amatorskie chóry: Hejnał, przy kopalni Łagiewniki oraz Echo, działający przy kopalni Śląsk w Chropaczowie. Koledzy akademicy uważali, że traci czas, on badał w ten sposób możliwości pierwszego i najbardziej oryginalnego instrumentu, czyli ludzkiego głosu, ale także śpiewu jako języka i zarazem potrzeby o niemal pierwotnym charakterze.

PIEŚNI O ŚLĄSKU (ANA 033), zawarte na pierwszych dwóch z czterech płyt najnowszego albumu ANAKLASIS, to zbiór kompozycji wokalnych śląskiego mistrza, doskonale podkreślających szerokość jego horyzontów. Był wizjonerem, twórcą nowatorskim, ale nie stronił od inspiracji lokalnym folklorem (O Jasiowej Kasi, Katowicka ballada, Opolskie, Śląska ballada ludowa na sopran solo i chór mieszany) czy muzyką sakralną (Litania Loretańska do Najświętszej Marii Panny, Miserere), pisał utwory ujmujące prostotą i niezwykle złożone. Na płycie słyszymy je w wykonaniu Zespołu Śpiewaków Miasta Katowice Camerata Silesia, dyryguje Anna Szostak. CONNECTIONS (ANA 034) to druga odsłona portretu tego jednego z najważniejszych przedstawicieli muzyki polskiej, szczególnie wrażliwego na kolor i nastrój swoich utworów. Witold Szalonek twierdził, że jego twórczość jest poszukiwaniem muzycznej duszy instrumentu. Można by tę definicję skrócić: jego muzyka jest poszukiwaniem. Swoich odkryć dokonywał na różnych terytoriach i różnymi posługując się narzędziami, ale pół wieku jego pracy kompozytorskiej to eksperymenty przy użyciu tradycyjnych składników, budowanie indywidualnego języka na klasycznym fundamencie, na studiowaniu Bacha i Chopina, na wsłuchiwaniu się w najbliższe otoczenie, w tym muzykę ludową. Na dwóch płytach CONNECTIONS zarejestrowano wybrane kompozycje Szalonka. Najstarsze – Toccata polyphonica na orkiestrę smyczkową z 1954 roku, a więc napisana jeszcze na studiach i Wyznania. Tryptyk do słów Kazimiery Iłłakowiczówny na głos recytujący, chór mieszany i orkiestrę kameralną, utwór z 1959 roku, który umożliwił katowickiemu artyście zaistnienie w międzynarodowym obiegu – sąsiadują tu z najpóźniejszymi, na przykład L’Hautbois mon amour (1999), który jest Szalonka wyznaniem miłości do oboju, a dla solisty (tu: Maksymilian Lipień, pierwszy oboista NOSPR) nie lada wyzwaniem. Pozostali wykonawcy to: Tomasz Konieczny (bas-baryton), Ania Karpowicz (flet), Urszula Kryger (alt), Joanna Freszel (głos), Zespół Śpiewaków Miasta Katowice Camerata Silesia oraz AUKSO Orkiestra Kameralna Miasta Tychy. Premiera najnowszego wydawnictwa od ANAKLASIS odbędzie się 3 grudnia o godz. 19.00 podczas Koncertu specjalnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ramach XII Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego. Na estradzie sali koncertowej Filharmonii Śląskiej w Katowicach usłyszymy artystów, którzy uczestniczyli w nagraniu płyty PIEŚNI O ŚLĄSKU: Zespół Śpiewaków Miasta Katowice Camerata Silesia pod dyrekcją Anny Szostak oraz Daniela Strządałę (organy). Album zasila szeregi niebieskiej serii PORTRAITS od ANAKLASIS, prezentującej twórczość współczesnych kompozytorów polskich XX i XXI wieku w monograficznym ujęciu. Wydanie na nośniku CD dostępne jest w sprzedaży w księgarni PWM, w najlepszych sklepach muzycznych oraz na wirtualnych półkach sieci empik.