Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej "Hajnówka” w Białymstoku to wydarzenie elitarne artystycznie – gromadzi najlepszych chórzystów z całego świata, najznamienitszych kompozytorów muzyki cerkiewnej oraz najlepszych dyrygentów. Jego międzynarodowa ranga wynika z najwyższego poziomu artystycznego. Prezentowana muzyka cerkiewna ma charakter międzynarodowy, ale stanowi również nieodłączną część składową narodowej kultury Polski. W tym roku festiwal rozpoczyna się 29 maja.
W ciągu 42 lat Festiwalu wystąpiło ponad 950 chórów z 44 krajów Europy, Azji, Afryki, Ameryki Płn. i Australii (Angoli, Armenii, Australii, Belgii, Białorusi, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Cypru, Czarnogóry, Czech, Egiptu, Estonii, Finlandii, Francji, Ghany, Grecji, Gruzji, Hiszpanii, Indii, Iranu, Izraela, Kazachstanu, Kenii, Korei, Libanu, Litwy, Łotwy, Macedonii, Mołdawii, Niemiec, Palestyny, Polski, Rosji, Rumunii, Serbii, Słowacji, Szwajcarii, Szwecji, Ukrainy, USA, Węgier, Wielkiej Brytanii, Włoch i Zjednoczonych Emiratów Arabskich).
Festiwal organizuje Fundacja "Muzyka Cerkiewna” w Hajnówce. Dyrektorem Festiwalu jest jego pomysłodawca i inicjator Mikołaj Buszko.
Podczas Festiwalu muzykę cerkiewną wykonują chóry bez względu na narodowość i wyznanie - a więc chóry świeckie, wyznawcy prawosławia, katolicy, grekokatolicy, protestanci, muzułmanie, buddyści, wyznawcy judaizmu. Wszyscy – prezentujący najwyższy poziom. Wszystkie koncerty gromadzą pełne sale słuchaczy – muzyka cerkiewna bowiem głęboko porusza, pozwala na obcowanie z pięknem i zaspokaja najgłębsze potrzeby duchowe.
Plakat tegorocznej edycji festiwalu
W latach 2003 – 2020 Patronat Artystyczny nad Festiwalem sprawował Maestro Krzysztof Penderecki, którego twórczość była często inspirowana muzyką cerkiewną. Jego utwory wielokrotnie wybrzmiewały w czasie Festiwalu. Honorowy Patronat od 2000 roku sprawują Prezydenci RP, a od 2015 r. swoim Patronatem zaszczyca również Związek Kompozytorów Polskich.
Festiwal jest pionierską i najstarszą imprezą na świecie prezentującą muzykę cerkiewną od początku chrześcijaństwa do czasów współczesnych ze szczególnym uwzględnieniem muzyki tworzonej od stuleci przez polskich kompozytorów. Podczas Festiwalu odbywają się krajowe i światowe wykonania premierowe najlepszych kompozycji. Od 1984 r. biorą w nim udział chóry z zagranicy. Od 1994 r. rokrocznie ukazują się płyty CD z najlepszymi wykonaniami w danej edycji – dziś tworzą już imponującą fonotekę. Zgromadzono również ogromne zbiory nutowe.
