W bogatej i różnorodnej twórczości artysta wielokrotnie nawiązywał do obrazów mistrzów różnych epok. Wybierając te, które współgrały z jego wrażliwością, tworzył ekfrazy bądź teksty, dla których obraz był szeroko pojętą inspiracją. Chętnie sięgał zarówno po dzieła odnoszące się do uniwersalnych i ponadczasowych wartości obrazowanych za pomocą bogatego wachlarza ikonograficznych i ikonologicznych odniesień, jak i te ilustrujące lub komentujące wydarzenia historyczne. Ekspozycja, której czas zbiega się z 20. rocznicą śmierci przedwcześnie zmarłego poety, będzie obrazowała analogie między jego twórczością a sztukami plastycznymi. Będzie też próbą zilustrowania tego, jak zakorzenione w kulturze europejskiej tematy odnoszą się do prawd uniwersalnych i jak żywy, nabierający nowych znaczeń i form wyrazu, jest stanowiący wspólne dziedzictwo język metafor, alegorii i symboli. Zaprezentowane zostaną zatem dzieła będące bezpośrednią inspiracją dla tekstów, jak i te, które podejmują te same, ważne z punktu widzenia kulturowego, historycznego czy filozoficznego tematy, wreszcie wizerunki postaci, których psychologicznie pogłębione „muzyczne portrety” możemy odnaleźć w twórczości Kaczmarskiego.

Każdemu z prezentowanych na wystawie dzieł (bądź w niektórych przypadkach grupie) towarzyszyć będą teksty Kaczmarskiego, będzie też możliwość wysłuchania odnoszącej się do nich piosenki. Założeniem kuratorskim jest zobrazowanie bogactwa i niebywałej wręcz erudycji artystycznego dorobku wybitnego poety, jego wnikliwej analizy faktów, postaw, ludzkiej kondycji, twórczego dialogu z archetypami świata mitów i Biblii, literaturą, historią, ze sztuką. Złożoność i bogactwo kreowanego przez Kaczmarskiego świata podkreśla już sam tytuł wystawy, zaczerpnięty z jednej z jego piosenek.

Pojąć sztukę pańską to sztuka - Muzeum Narodowe w Kielcach

Wystawę wzbogaci ekspozycja poświęcona samej postaci Jacka Kaczmarskiego. Na tę część składać się będą wybrane obrazy jego rodziców – Anny Trojanowskiej-Kaczmarskiej i Janusza Kaczmarskiego, pamiątki (m.in. szkice, notatki) oraz materiał archiwalny i video: fragmenty wywiadów czy koncertów.

Kurator: Joanna Kaczmarczyk

Koordynator: dr Agnieszka Kowalska-Lasek