Wykłady Erica Griffithsa to popis błyskotliwości, a zarazem lekcja drobiazgowej, wręcz pedantycznej lektury. Krytyk z uwagą przygląda się pozornie mało istotnym szczegółom, by nagle wyczarować z nich całe literackie światy; nie unika żadnych tematów: opowiada o wielkich ideach i o miłości, o śmierci i cierpieniu, o związkach śmiechu z lękiem.

Jedynie jako krytyk to książka pełna sugestywnych reinterpretacji kanonicznych dzieł literatury. Trzeba niebywałego charakteru i erudycji, by rzucić wyzwanie tradycyjnym odczytaniom Boskiej komedii, Hamleta czy próz Kafki, by ganić Bachtina, polemizować z Nietzschem, wytykać rzeszom czytelniczek i czytelników nieuważność. Griffiths nie tylko podsuwa odpowiedzi, ale też prowokuje do krytycznego myślenia, stawiania pytań i zaangażowania w lekturę.

Jako mówca Griffiths słynął z elokwencji i dowcipu nawet na akademii, gdzie elokwencja jest walutą codzienną: Olśniewał setki słuchaczy potokiem swobodnych i przenikliwych analiz… Czego? Ano, właściwie wszystkiego, robienie notatek było niemożliwe, ale skupiał się na kanonie literatury (…). Nie tolerował kretynizmów, przekuwając nasze mętne sentymenty i rozlazły podziw w coś bardziej wyrazistego, muskularnego i użytecznego – wspominał były uczeń Griffithsa, pisarz i krytyk Nicholas Lezard. W jednym z esejów Griffiths wyraża przekonanie, że pismo nie daje pojęcia o głosie, a jednak hipnotyzująca obecność autora jest wyczuwalna od pierwszej do ostatniej strony książki.

Namiętny i bezlitosny. A także subtelny, dosadny, precyzyjny, współczujący. Niepospolity erudyta, wymagający nauczyciel, pasjonat i showman. Oto jakie określenia przyszły mi na myśl podczas lektury wykładów Erica Griffithsa.
Barbara Kopeć-Umiastowska

Eric Griffiths (1953–2018) – brytyjski krytyk literacki i doktor filologii angielskiej, od 1980 roku członek Trinity College Uniwersytetu Cambridge. Dzięki charyzmie, elokwencji i poczuciu humoru zdobył niezwykłą popularność wśród studentów. Autor książki The Printed Voice of Victorian Poetry (1989) oraz współredaktor słynnego, kontrowersyjnego (bo proponującego nowe odczytania) tomu Dante in English (2005). Najbardziej zasłynął za sprawą wykładów, które dzięki staraniom jego byłej studentki, Frei Johnston, ukazały się w 2018 roku w tomie If Not Critical.

Przekład Barbara Kopeć-Umiastowska
Opracowanie Freya Johnston
Tytuł oryginału If Not Critical
Język oryginału angielski
Posłowie Jacek Gutorow
Wydanie pierwsze, Wrocław 2021
Seria Sztuka Czytania
Projekt okładki Wojtek Janikowski na podst. pomysłu Przemka Dębowskiego
ISBN 978-83-66267-39-8
Opracowanie graficzne manufaktura
Oprawa miękka ze skrzydełkami
Liczba stron 384
Format 140 × 220
Data premiery grudzień 2021

Książka "Jedynie jako krytyk" Erica Griffithsa Wydawnictwa Ossolineum

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.