Dlaczego satyra? A dlaczego nie? To był dobry punkt wyjścia do Żartów żartami. Dzisiaj, kilka miesięcy po zakończeniu wystawy, wracamy do tamtego pytania i stawiamy kolejne: Co po satyrze? Jeśli satyra jest gatunkiem na miarę kwaśnych czasów, to co zrobić, gdy nawet ona już nie wystarcza, bo od kwaśnego przeszliśmy do goryczy i niestrawności? Zamiast satyry proponujemy zatem wizje alternatywnych porządków świata. Używająca ostrego języka i dosłowności satyra zawsze odnosi się do bieżących problemów. Potrafi jednak sięgać w przeszłość, by dokonać jej rewizji, a także w przyszłość, by ją sobie lepiej wyobrazić. W programie filmowym, będącym kontynuacją naszego kuratorskiego przedsięwzięcia na styku grafiki i satyry, zestawiamy ze sobą filmy, które krytykują normy społeczne i proponują inne formy istnienia. Niektóre z tej listy dokonują rewizji konkretnych historii, poddając krytyce przeszłość i teraźniejszość; inne brutalnie rozprawiają się z czasami, w których powstały i były osadzone, ale obecna w nich satyra jest aktualna także dziś; pozostałe przedstawiają wizje przyszłości, będącej wiecznie w procesie powstawania, zawsze na horyzoncie.

Łączący różne gatunki klasyk Rozplątane języki (1989) Marlona Riggsa jest reakcją na wymazywanie queerowych biografii z oficjalnej historii, a jednocześnie opowieścią o codziennych zmaganiach czarnych homoseksualistów oraz kolektywnych strategiach radzenia sobie w latach 80., aktualnych do dziś. Robale i ludzie (2009) Cary Cronenwett to utopijna rewizja porewolucyjnej Rosji, osnuta wokół powstania marynarzy w Kronsztadzie z 1921 roku i doprawiona genderową anarchią w postaci pierwszej w historii filmu obsady złożonej z ponad stu transseksualnych aktorów. Zrealizowany przez STAB (Szkołę Teorii i Aktywizmu) z Biszkeku Queer w kosmosie: komuna Kollontai (2015) dokonuje historycznej interwencji za pomocą archiwum komuny Kollontai, queerowo-komunistycznego kolektywu istniejącego we Frunze (dziś Biszkek) w latach 70., wywracając nasze wyobrażenia o politycznej i genderowej opozycji późnego ZSRR. Oksana Kazmina parodiuje współczesność przy pomocy superbohaterki o pseudonimie Wspaniała Squirt (2019), która ma moc zmieniania prawicowych nacjonalistów w kucyki Pony. Opowiadająca o parodystycznej reedukacji The Raspberry Reich (2004), kultowy film Bruce’a LaBruce’a spod znaku terrorist-chic, to utopijna, antynostalgiczna wizja rewolucji seksualnej, w której grupa lewicowych terrorystów porywa syna bogatego przedsiębiorcy w akcie emancypacji queerowego potencjału. So Pretty (2020) Jessiki Dunn Rovinelli to adaptacja powieści z lat 80. autorstwa niemieckiego homoseksualnego komunisty, Ronalda M. Schernikaua, który zmarł na AIDS. Film opowiada historię czterech młodych nieheteronormatywnych osób, które wbrew zewnętrznemu światu starają się utrzymać swoją utopijną wspólnotę, a ich życia w osobliwy sposób splatają się z fabułą powieści Schernikaua. Niebo (2016) Luiza Roque to parafikcyjna wizja roku 2080, dekadę po odkryciu AIDS, gdy wirus Epsteina-Barr staje się coraz groźniejszy, naznaczając przyszłość fascynującymi społeczno-politycznymi komplikacjami. Nowy film Krzysztofa Bagińskiego But Everyone Else Was Crying (2020), adaptacja czeskiej bajki, opowiada antyutopijną historię, w której śmierć myszki wywołuje łańcuchową autodestrukcję wśród bytów ożywionych i nieożywionych, jednocześnie pokazując, że zniszczenie często bywa skumulowanym i kolektywnym doświadczeniem.

Program

27/05/2021 – I część
Rozplątane języki
reż. Marlon T. Riggs, USA 1989, 55’
The Raspberry Reich
reż. Bruce LaBruce, Niemcy/Kanada 2004, 90'

28/05/2021 – II część
Robale i ludzie
reż. Cary Cronenwett, USA 2009, 56'
Queer w kosmosie: komuna Kollontai
reż. Georgy Mamedov (Szkoła Teorii i Aktywizmu z Biszkeku), Kirgistan 2015, 10'
Wspaniała Squirt
reż. Oksana Kazmina, Ukraina 2019, 8'

29/05/2021 – III część
But Everyone Else Was Crying
reż. Krzysztof Bagiński, Polska 2020, 7'
So pretty
reż. Jessie Jeffrey Dunn Rovinelli, USA 2019, 83'
Niebo
reż. Luiz Roque, Brazylia 2016, 10'

Wszystkie filmy będą dostępne na platformie mojeekino.pl od 27 maja godz. 20:00
do 30 maja godz. 19:59
https://mojeekino.pl/show/zarty-zartami

Więcej informacji o przeglądzie filmowym na stronie
https://u-jazdowski.pl/kino/repertuar/zarty-zartami

Organizator
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski

Przegląd filmowy finansowany ze środków
Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu

Partnerzy medialni
EKRANy, Filmweb, Dwójka, Aktivist, TVP Kultura, Arts of The Working Class

Żarty żartami - program filmowy online

Materiały prasowe
u-jazdowski.pl/press-room/komunikaty-prasowe/kino/zarty-zartami