7 maja – 25 lipca 2021 roku
Wystawa w Muzeum Narodowym w Warszawie
Natura i codzienność upływająca w jej rytmie, polityka i ekonomia, religia
i społeczne wartości, podróże i wizja słonecznej Italii, wreszcie –
bogactwo środków wyrazu. Wokół tych zagadnień zbudowano narrację
wystawy XVII-wiecznego malarstwa holenderskiego i flamandzkiego
w Muzeum Narodowym w Warszawie. Na ekspozycji zostanie
zaprezentowana kolekcja należąca do Towarzystwa Ubezpieczeniowego
ERGO Hestia. Wystawę dopełniają dzieła ze zbiorów MNW.
Ekspozycję podzielono na siedem sekcji („spojrzeń”). – Pejzaże, martwe natury,
sceny rodzajowe przedstawiono w kontekście politycznych, ekonomicznych
oraz artystycznych przemian epoki. Propozycje te nie są jednak arbitralne.
Zapraszamy widzów do poszukiwania własnych perspektyw, które pozwolą
lepiej zrozumieć przeszłość zapisaną w dziełach dawnych mistrzów – mówi
Aleksandra Janiszewska, kuratorka wystawy. Na ekspozycji zaprezentowane
zostaną 52 prace (10 z MNW i 42 z kolekcji prywatnej), namalowane przez
artystów takich jak Salomon van Ruysdael, David Teniers młodszy, Jan
Porcellis, Gabriel Metsu i Jan Breughel młodszy.
Unikatowa kolekcja
Początki kolekcji dzieł sztuki dawnej Towarzystwa Ubezpieczeniowego ERGO
Hestia sięgają roku 2008. Zbiór ten jest unikatem w skali kraju. Prywatni
kolekcjonerzy korporacyjni w Polsce najczęściej gromadzą bowiem dzieła sztuki
nowoczesnej. Część prac należących do ERGO Hestii jest sygnowana przez
twórców, co podnosi wartość kolekcji.
Codzienność, natura i pejzaż
Jedną z najważniejszych cech malarstwa holenderskiego w XVII wieku jest
wyraźny podział gatunkowy. Pejzaże ukazywały piękno rodzimej przyrody i rytm
codziennego życia, popularnością cieszyły się sceny marynistyczne, widoki
miast, obrazy wnętrz kościelnych, różnorodne sceny rodzajowe i martwe natury.
Podejmowane przez artystów tematy wynikały z potrzeb odbiorców, którzy
poszukiwali dzieł nie tylko pięknych, ale również skłaniających do refleksji nad
wartościami, różnorodnością Boskiego stworzenia czy złożonością ludzkiej
Natury.
Dominacja kalwinizmu
Prezentowane na wystawie malarstwo kształtowało się w nowej sytuacji
politycznej i religijnej. Mieszczańskie, protestanckie społeczeństwo Północnych
Niderlandów cieszyło się dopiero co wywalczoną wolnością spod hegemonii
katolickiej Hiszpanii. Przyjęcie kalwinizmu jako religii państwowej znalazło
odzwierciedlenie w sztuce. Protestantyzm nie uprawia kultu świętych, dlatego
obrazy zniknęły z wnętrz kościołów. Przedstawienia religijne stanowiły
bezpośrednią ilustrację tekstu Biblii i zdobiły głównie wnętrza prywatne.
Bogactwo znaczeń
XVII-wiecznych miłośników sztuki charakteryzowało zamiłowanie do
rozwiązywania zagadek ukrytych w malarskich kompozycjach. Odczytanie
przekazu zawartego w kumulacji przedmiotów codziennego użytku wymagało
od odbiorcy szerokiej wiedzy humanistycznej, znajomości Biblii i bystrego
Umysłu.
Fascynacja Italią i grą światła
Artyści, których prace można zobaczyć na wystawie, tworzyli w Antwerpii oraz
w Amsterdamie, Hadze, Utrechcie, Haarlemie, Lejdzie i Rotterdamie. Jednak
inspiracji poszukiwali także w słonecznej Italii. Rzym, będący ówcześnie stolicą
sztuki, wyznaczał nowe trendy, które podejmowali także artyści na Północy.
W ich dziełach można odnaleźć nie tylko fascynację alpejskim krajobrazem, ale
i na nowo odkrywaną kulturą antyczną.
Podróż w czasie w MNW
Muzeum Narodowe w Warszawie może poszczycić się największą w Polsce,
liczącą ponad 900 prac kolekcją malarstwa holenderskiego i flamandzkiego. Jej
reprezentatywna część stale pokazywana jest w Galerii Sztuki Dawnej MNW.
Galeria i wystawa Różne spojrzenia. Malarstwo holenderskie i flamandzkie
z kolekcji ERGO Hestii stwarzają niepowtarzalną okazję, by zanurzyć się
w klimat XVII-wiecznych miast, szlacheckich dworów i magnackich rezydencji.
Wystawie towarzyszy różnorodny program edukacyjny oraz bogato ilustrowany katalog w polskiej i angielskiej wersji językowej.
kuratorka: Aleksandra Janiszewska / MNW

wystawa "Różne spojrzenia. Malarstwo holenderskie i flamandzkie z kolekcji Ergo-Hestii"