W tym roku Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi obchodzi sześćdziesiątą rocznicę powstania. Jubileusze skłaniają do wnikliwego analizowania historii, do bilansów i podsumowań. Wystawa „Działy otwarte / Działy zamknięte”, dla której punktem wyjścia stały się refleksje nad historią instytucji, specyfiką kolekcji czy w końcu zmieniającą się rolą muzeów, jest subiektywną opowieścią poprowadzoną ze współczesnej perspektywy.
Tytuł projektu został zaczerpnięty z artykułu pierwszej dyrektorki muzeum, Krystyny Kondratiuk. Struktura instytucji muzealnych oparta jest na działach. Według Kondratiuk działy otwarte to biblioteka, czytelnia, sale projekcyjne czy dział wystaw czasowych. Tytuł został potraktowany jednak szeroko, na wielu poziomach. Odnosi się do struktury, ale również skłania do refleksji nad zmieniającą się przez lata rolą instytucji czy też toczącą się obecnie międzynarodową debatą nad nową definicją muzeum zaproponowaną podczas trwania Konferencji Generalnej Międzynarodowej Rady Muzeum ICOM w Kioto we wrześniu 2019 r. Propozycja ta mówi, że „Muzea są wielogłosowymi przestrzeniami demokratycznej integracji służącymi krytycznemu dialogowi na temat przeszłości i przyszłości.” Ekspozycja nie odpowiada na wiele rodzących się pytań, jest jednak ważnym głosem w dyskusji.
Pojęcie (gr. museion, łac. musaeum) używane jest od ponad 2500 lat, jego rozumienie zmieniało się i ewoluowało, przyjmowało różnorodne znaczenia. Wystawa jubileuszowa nie jest wystawą historyczną w sensie przywołania faktów i ich chronologicznego uporządkowania. Zrywa z wizją muzeum jako formą instytucji zamkniętej, jedynie katalogującej i badającej przeszłość, ale ukazuje je raczej jako strukturę otwartą na interpretacje, pole działań artystycznych.
Bogate zbiory CMWŁ stanowiły źródło inspiracji dla współczesnych twórców. Magazyny i archiwa zostały otwarte, a kolekcje poddane interpretacji. Ze względu na złożoność charakteru poszczególnych kolekcji CMWŁ główna kuratorka muzeum, Marta Kowalewska, zdecydowała się zbudować ekspozycję wokół trzech kolekcji: tkaniny artystycznej, tkaniny przemysłowej i odzieży. Do pracy zaprosiła artystki: Dominikę Krogulską i Małgorzatę Markiewicz oraz Marcina Różyca, kuratora projektów artystyczno-modowych i pracownika CMWŁ. W prace nad wystawą zaangażowane są również Katarzyna Biłas i Monika Kowalczyk z Działu Tkaniny Artystycznej CMWŁ.
Dzięki temu wystawa zbudowana została w oparciu o trzy różne narracje, wywodzące się z trzech różnych wizji postrzegania muzeum. Dominika Krogulska spojrzała na kolekcję z punktu historyczno-badawczego, który stanowi dla niej ważne źródło inspiracji oraz podstawę podjętej przez nią metody pedagogicznej w ramach prowadzonej Pracowni Tkaniny Dekoracyjnej na łódzkiej ASP. Małgorzata Markiewicz przyjrzała się historii instytucji z perspektywy własnej praktyki artystycznej. Włączyła w swoją opowieść idee, wokół których buduje i rozwija własną drogę artystyczną. Marcin Różyc potraktował kolekcję jako laboratorium. Tu eksperymentował, tworzył nowe wątki narracyjne, konfrontacje i interpretacje będące efektem fascynacji zbiorami muzeum. Na wystawie oprócz obiektów z kolekcji CMWŁ można będzie zobaczyć prace zrealizowane specjalnie na tę ekspozycję.
Złożoność tematów i różnorodność obiektów zostanie podkreślona przez intrygującą oprawę scenograficzną wystawy, przygotowaną przez Maję Pawlikowską (scenografia) i Artura Frątczaka (światło).
Plakat do wystawy powstał w ramach projektu Poster Toster – oddolnej inicjatywy studentów ASP, która powstała z potrzeby budowania graficzno-projektowo-ilustracyjnej społeczności na łódzkiej uczelni. Autorem wybranego plakatu do wystawy „Działy otwarte / Działy zamknięte” jest Ksawery Karczewski, student IV roku grafiki łódzkiego ASP, uczestnik tegorocznych biennale plakatu w Ekwadorze i Rosji, współtwórca inicjatywy Poster Toster.
Działy otwarte / działy zamknięte
Zespół kuratorski pod kierunkiem Marty Kowalewskiej: Dominika Krogulska, Małgorzata Markiewicz, Marcin Różyc
Asystentki kuratorów: Monika Kowalczyk i Katarzyna Biłas
Scenografia przestrzeni: Maja Pawlikowska
Reżyseria światła: Artur Frątczak
Producentka: Aleksandra Kmiecik
https://cmwl.pl/public/
