W 2009 roku, już po śmierci artysty, Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu wydał pierwszą monograficzną książkę o twórczości Stanisława Dróżdża: początekoniec. Pojęciokształty. Poezja konkretna. Prace z lat 1967–2007 pod redakcją Elżbiety Łubowicz. Książka towarzyszyła wystawie pod tym samym tytułem, którą prezentowaliśmy w latach 2009–2011 w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach, Górnośląskim Centrum Kultury w Katowicach, Europejskim Centrum Kultury Hellerau w Dreźnie oraz w Galerii Guardini w Berlinie. Był to pierwszy tak obszerny pokaz twórczości Stanisława Dróżdża – światowej sławy artysty działającego na pograniczu poezji i plastyki, reprezentanta Polski na weneckim Biennale w 2003 roku. Pokazanych zostało ponad 40 dzieł, od pierwszych utworów poezji konkretnej powstałych w 1967 roku do prac ostatnich z roku 2007. Wystawa przygotowywana była na 70. urodziny artysty, jednak stała się, niestety, podsumowaniem zamkniętego już dzieła.

Kontynuując to opracowanie i kierując się intencją podkreślenia tegorocznego jubileuszu, skupiliśmy się na dwóch istotnych aspektach twórczości Stanisława Dróżdża: jego działalności animatorskiej oraz zagadnieniu dźwięku w polskiej poezji konkretnej.

Stanisław Dróżdż, poza własnymi konsekwentnymi poszukiwaniami w wizualnej warstwie poezji, jako główny animator ruchu konkretystycznego w Polsce począwszy od lat 70. był inicjatorem i autorem szeregu wystaw, sympozjów i publikacji. Wydał antologię polskiej poezji konkretnej, prezentował twórczość autorów zagranicznych, takich jak Ian Hamilton Finlay, Bruce Cheyne, Mary Ellen Solt, Jiři Valoch, Václav Havel. Ilustracją skali tej działalności jest wybór plakatów z kolekcji Pani Anny Dróżdż, które obejmują okres od 1969 roku (VII Kłodzka Wiosna Poetycka), poprzez liczne plakaty do wystaw z lat 70. I 80. aż do wystaw współczesnych.

Tytułowa praca Czasoprzestrzennie (OD-DO), która powstała w 1969 roku i rozwinięta została w 1993 roku w serię 82 plansz, prowadzi nas do rozważań nad dźwiękową stroną poezji konkretnej, jej potencjałem obecnym w dziełach Dróżdża oraz nad faktycznymi realizacjami na tym polu w Polsce. Wizualny wiersz złożony z dwóch słów ”od” i „do”, następujących po sobie, wypełniających kolejne linie tekstu w przestrzeni zamkniętej planszy, poprzez mnożenie, nakładanie na siebie, zacieranie granic obu słów – tak, że oba słowa wzajemnie się przenikają – otwiera nieskończoną przestrzeń czasu. W 1994 roku, po prezentacji tej pracy w Galerii Awangarda BWA we Wrocławiu, Stanisław Dróżdż utwierdził się w przekonaniu o jej potencjale muzycznym, który dostrzegł już w latach 70. Niestety, dzieło to zrealizowane zostało dopiero po śmierci artysty w 2009 roku. Kompozycji podjął się Tadeusz Sudnik, autor muzyki elektronicznej, komponujący dla kina, teatru i baletu, kompozytor muzyki eksperymentalnej. OD-DO przyjęło formę kwadrofonicznej opery na dwa głosy dopełniając dźwiękowo wizualną przestrzeń i czas tego dzieła.

Wystawa "Stanisław Dróżdż. Czasoprzestrzennie (OD-DO)"

Realizując tę wystawę i publikację, mamy świadomość, że jest to kolejny, symboliczny wkład do dalszych, szerokich studiów nad twórczością Stanisława Dróżdża, niepowtarzalnej osobowości polskiej sztuki współczesnej.