Złote Lwy Gdańskie i nagroda dla Daniela Olbrychskiego na FPFF w Gdańsku w 1974 roku. Ekranizacja najbardziej spektakularnej części Sienkiewiczowskiej Trylogii, której akcja toczy się w czasie najazdu szwedzkiego w latach 1655-1660.
Twórcy filmu adaptowali sienkiewiczowski "Potop" w duchu tradycyjnej interpretacji dzieła "ku pokrzepieniu serc", z położeniem akcentów na ewolucję bohatera, który z nieodpowiedzialnego watażki staje się narodowym bohaterem. Dzieje miłości Andrzeja Kmicica, chorążego orszańskiego, i jego narzeczonej Oleńki Billewiczówny. Kmicic początkowo opowiada się po stronie kolaborujących ze Szwedami Radziwiłłów. Uznany przez szlachtę i narzeczoną za zdrajcę zaczyna poniewczasie rozumieć, że Radziwiłłom nie chodzi o dobro Polski, lecz o własne interesy. Porywa Bogusława Radziwiłła, by zawieźć go do króla Jana Kazimierza i w ten sposób odkupić swoje winy. Bogusław ciężko go rani i umyka pogoni. Tak kończy się haniebny rozdział bujnego życiorysu bohatera.
Emisja poprzedzona wstępem - rozmową Katarzyny Borowieckiej i Tomasza Kolankiewicza.