Gwarancje Kultury to jedna z najważniejszych nagród kulturalnych w Polsce, honorująca dokonania przedstawicieli środowiska artystycznego z szerokiego spektrum dziedzin. Przyznawane są w 9 kategoriach: Literatura, Film, Teatr, Muzyka poważna, Muzyka – Jazz, rock i inne, Sztuki wizualne, Kultura w sieci, Menedżer kultury oraz Supergwarancja Kultury.
O przyznaniu nagród decydują redaktorzy TVP Kultura, na podstawie nominacji zgłoszonych przez krytyków współpracujących z kanałem. Laureata w kategorii Kultura w sieci wybierają internauci. Wśród dotychczasowych laureatów znajdują się m.in.: Włodek Pawlik, Krzysztof Warlikowski, Rafał Blechacz, Wiesław Myśliwski, Joanna Kos-Krauze i Krzysztof Krauze, Wilhelm Sasnal, Karolina Gruszka, Andrzej Stasiuk, Anda Rottenberg, Zbigniew Libera, Joanna Bator.
Laureaci
2015
LITERATURA
Olga Tokarczuk - „Księgi Jakubowe”
Za dzieło na miarę wielkiej powieściowej tradycji, za nowe odczytanie historii Polski, odkrycie jej wielokulturowości, złożoności dziejów oraz mechanizmów decydujących o losach narodów. Za powieść, w której misterny realizm splata się z mistycyzmem.
TEATR
Zespół aktorski Teatru Polskiego we Wrocławiu
Indywidualności, które tworzą wspólnotę sztuki aktorskiej - za wkład w sukces realizowanych w minionym roku premier, w tym „Dziadów” (reż. Michał Zadara), „Termopili polskich” (reż. Jan Klata) czy „Wycinki” (reż. Krystian Lupa), oraz za przypomnienie o tym, jak ważną wartością teatru publicznego jest zespół.
FILM
Małgorzata Szumowska – „Body/Ciało”
Za wykreowanie intrygującej wizji świata, w którym doskonale prowadzeni aktorzy stworzyli wybitne kreacje. Za niecodzienny w polskim kinie ton rozpięty pomiędzy życiowym dramatem a niewymuszoną czarną komedią. Za uświadomienie nam, na czym polega artystyczna odwaga.
MUZYKA POWAŻNA
Mariusz Treliński i Boris Kudlička
Za triumfalny debiut na deskach Metropolitan Opera w Nowym Jorku. Za inteligentne, głębokie i spójne odczytanie oper: „Jolanta” i „Zamek Sinobrodego”. Za bogactwo wizji plastycznej, przez którą przebija wrażliwość filmowca. Za wypracowanie oryginalnego języka opery, atrakcyjnego dla współczesnego odbiorcy.
MUZYKA: JAZZ, ROCK I INNE
Artur Rojek
Za długo oczekiwaną solową płytę artysty „Składam się z ciągłych powtórzeń”, będącą sumą życiowych i artystycznych doświadczeń autora. Za kompozycje po raz kolejny potwierdzające jego muzyczną klasę.
SZTUKI WIZUALNE
Magdalena Moskwa
Jedna z najoryginalniejszych artystek-badaczek. Za twórcze rozwinięcie malarskiego języka i odważne eksplorowanie tematu cielesności. Za wypracowanie wyrazistego stylu i bogactwo warsztatu, które można prześledzić na jej retrospektywnej wystawie w Muzeum Sztuki w Łodzi.
MENEDŻER KULTURY
Joanna Wnuk-Nazarowa
Za doprowadzenie do sfinalizowania budowy jednej z najnowocześniejszych i najpiękniejszych sal koncertowych w Europie. Oddana w październiku siedziba NOSPR to imponujący przykład wysiłku całego środowiska kultury. Za znakomite, wieloletnie zarządzanie Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach. Za inicjatywę i rozmach w programowaniu wydarzeń muzycznych.
KULTURA W SIECI
Culture.pl
Za staranne i konsekwentne budowanie internetowej bazy wiedzy o współczesnej polskiej kulturze w kraju i za granicą. Za wysoką jakość treści w atrakcyjnej wizualnie formie. Za poszerzanie kręgu odbiorców na świecie poprzez stworzenie rosyjskojęzycznej i anglojęzycznej odsłony portalu.
SUPERGWARANCJE 2015
Krystian Lupa
Supergwarancja dla artysty, który wciąż poszukuje, prowokuje i inspiruje, dla którego sztuka jest formą poznawania człowieka i odkrywania jego tajemnic. Za moc kreowania scenicznej rzeczywistości i niezwykłą zdolność przyciągania publiczności. Supergwarancja dla reżysera, który kolejny raz dowiódł swojej wyjątkowości, inscenizując „Wycinkę” Thomasa Bernharda w Teatrze Polskim we Wrocławiu.
SUPERGWARANCJE 2015
Peter Gelb
Za wielki wkład w promocję polskich artystów na deskach Metropolitan Opera w Nowym Jorku. Za włączenie Piotra Beczały, Aleksandry Kurzak, Mariusza Kwietnia, Mariusza Trelińskiego i Borisa Kudlički do elitarnego grona artystów związanych z tą najważniejszą sceną operową świata. Za udowodnienie, że opera jest niezwykle żywą materią i można ją z sukcesem popularyzować wśród szerokiej publiczności na całym świecie.
2014
LITERATURA
Małgorzata Rejmer
Za „Bukareszt. Kurz i krew”, zbiór reportaży z miasta pełnego śladów dawnej świetności i upadku. Za przejmujące historie mieszkańców Bukaresztu, zawieszonych pomiędzy spuścizną komunistycznej dyktatury Ceausescu a światem Zachodu. Za język reportażu najwyższej próby.
TEATR
Paweł Demirski i Monika Strzępka
Za „Bitwę warszawską 1920” w Starym Teatrze w Krakowie – za sceniczną wizję historii, w której przegląda się współczesna rzeczywistość. Wizję radykalną, polemiczną i prowokującą do sporu o kształt naszej wolności.
FILM
Joanna Kos-Krauze, Krzysztof Krauze,
Zbigniew Waleryś
Za film „Papusza” – dla duetu reżyserskiego za stworzenie w filmie „Papusza”, po raz pierwszy w polskim kinie, panoramy losów polskich Cyganów na przestrzeni ostatniego wieku oraz dla Zbigniewa Walerysia za wykreowanie portretu człowieka zawieszonego pomiędzy tradycją a degradującą teraźniejszością, przed którą nie ma ucieczki.
MUZYKA POWAŻNA
Mariusz Kwiecień
Za wspaniałe kreacje wokalne na scenach całego świata, a szczególnie za występ w „Eugeniuszu Onieginie” na otwarcie sezonu 2013/2014 w Metropolitan Opera w Nowym Jorku, w którym artysta potwierdził, że jest jednym z najwybitniejszych współczesnych barytonów świata.
JAZZ, ROCK I INNE
Dominik Wania
Za otwartość stylistyczną i szerokie horyzonty jazzowe, od mainstreamu do awangardy, a przede wszystkim za pierwszą autorską płytę „Ravel”, na której pokazuje z subtelną i wyważoną wirtuozerią swój wielki talent i umiejętność przekładania muzyki poważnej na język jazzowy.
SZTUKI WIZUALNE
Slavs and Tatars
Za szeroko zakrojone badania artystyczno – archeologiczne nad kulturą Eurazji i za wskrzeszenie we współczesnej sztuce idei twórczego kolektywu, za traktowanie sztuki jako projektu badawczego na całe życie. Za promowanie idei przyjaźni i współdziałania między ludźmi różnych kultur i nacji.
MENEDŻER KULTURY
Monika Sznajderman
Za 18 lat konsekwentnej i tytanicznej pracy wydawniczej, za odkrycie dla polskich czytelników nowych autorów, rejonów i tematów. Za wierność przekonaniu, że literatura polska reportażem stoi.
KULTURA W SIECI
Dwutygodnik.com
Wybrany głosami internautów – za prowadzenie internetowego czasopisma, dostarczającego opiniotwórczych tekstów i znoszącego sztuczny podział na kulturę wysoką i popularną. Za autorski pazur i niezależność sądów, a w szczególności za przypominanie jak ważny dla życia kulturalnego jest wnikliwy esej krytyczny.
SUPERGWARANCJE 2014
Andrzej Wajda
Za odwagę w artystycznym zmierzeniu się z legendą Lecha Wałęsy w filmie „Wałęsa. Człowiek z nadziei”, za mistrzowskie połączenie zdjęć archiwalnych ze scenami fabularnymi. Za ciągłe poszukiwania artystyczne, za otwartość na nowy język filmowy, za dzieła pomagające zrozumieć naszą historię, które jednocześnie współtworzą narodowe mity.
SUPERGWARANCJE 2014
Martin Scorsese
Za przeprowadzoną z wielkim rozmachem akcję „Martin Scorsese przedstawia arcydzieła polskiego kina”, promującą najważniejsze polskie filmy w Stanach Zjednoczonych, a zarazem polską kulturę i sztukę. Za pasję z jaką śledzi i wspiera światową kinematografię, przywracając międzynarodowej publiczności zapomniane arcydzieła z najdalszych zakątków globu.